Όταν ο πραγματικός καλλιτέχνης έχει τόσο σημαντικό εκτόπισμα και 40 χρόνια μετά το θάνατο του συνεχίζει να εμπνέει την καλλιτεχνική σκηνή της χώρας! Το thelook.gr σκιαγραφεί μια εξέχουσα μορφή του θεάτρου, την Σοφία Βέμπο.
Η Σοφία Βέμπο η κορυφαία Ελληνίδα ερμηνεύτρια και ηθοποιός της οποίας η καλλιτεχνική πορεία εκτείνεται από το Μεσοπόλεμο έως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια και τη δεκαετία του ’50, γεννήθηκε στην Καλλίπολη της Ανατολικής Θράκης στις 10 Φεβρουαρίου του 1910.
Το πραγματικό της όνομα ήταν Σοφία Μπέμπου . Το όνομα Βέμπο επέλεξε η ίδια να υιοθετήσει κάνοντας και τις απαραίτητες νόμιμες διαδικασίες επειδή έτσι (εσφαλμένα) είχε συνηθίσει να προφέρει το όνομά της το κοινό. Ο πατέρας της Αθανάσιος Μπέμπος, καταγόμενος από την Τσαριτσάνη, είχε εγκατασταθεί στην Καλλίπολη δουλεύοντας ως καπνεργάτης. Το 1912 η οικογένειά της μετεγκαταστάθηκε στη Κωνσταντινούπολη, όπου εκεί γεννήθηκε ο αδελφός της Γιώργος, που τον αποκαλούσαν Τζώρτζη, η αδελφή της Αλίκη και ο μικρότερος αδελφός της Ανδρέας. Το 1914, με την υπογραφή της ελληνοτουρκικής συμφωνίας ανταλλαγής πληθυσμών που συνομολόγησε η κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου, η οικογένειά της αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη και επέστρεψε στην Τσαριτσάνη και από εκεί εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Βόλο.
Στο Βόλο ξεκίνησε να δουλεύει ταμίας στο κατάστημα «Φλωρία». Παράλληλα της άρεσε η μουσική και αγοράζοντας μία κιθάρα άρχισε να εξασκείται σ’ αυτή με τη βοήθεια της φίλης της Μαρίτσας Χασάπη.
Η πρώτη «δημόσια εμφάνιση» της Σοφίας Βέμπο σε κοινό ήταν κάπως πρωτότυπη .Τον Σεπτέμβριο του 1933 αποφάσισε να πάει στη Θεσσαλονίκη να βρει τον αδελφό της Τζώρτζη που σπούδαζε εκεί που είχε καιρό να στείλει γράμμα. Έτσι παίρνοντας την κιθάρα της επιβιβάστηκε στο Α/Π «ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ» όπου στη διάρκεια του ταξιδιού της άρχισε με την κιθάρα της το τραγούδι. Σε ελάχιστο χρόνο όλοι οι επιβάτες του πλοίου και το πλήρωμα βρίσκονταν γύρω της και την χειροκροτούσαν ενθουσιασμένοι από τη φωνή της. Ανάμεσα στους επιβάτες ήταν και ένας καλλιτεχνικός διευθυντής που, ακούγοντάς την, ενθουσιάστηκε τόσο πολύ που στο τέλος την πλησίασε και της συστήθηκε, Κωνσταντίνος Τσίμπας, και πρότεινε στη Βέμπο να δουλέψει στο μεγάλο κοσμικό κέντρο ΑΣΤΟΡΙΑ στην Θεσσαλονίκη.
Κάνει θραύση κι επειδή τα νέα κυκλοφορούν γρήγορα αμέσως της γίνεται πρόταση για εμφανίσεις στην Αθήνα στο θέατρο του Φώτη Σαμαρτζή και συμμετέχει στην επιθεώρηση «Παπαγάλος 33», με τον θίασο Σαμαρτζή – Μηλιάδη.
Στην επιθεώρηση αυτή η Μπέμπο παρουσιαζόταν σαν τσιγγάνα με μια κιθάρα με την οποία και απέδιδε το πρώτο της τραγούδι που ήταν «Μια γυναίκα πέρασε». Τέσσερις φορές επανέλαβε αυτό το τραγούδι κατά τη πρεμιέρα προκειμένου να ικανοποιήσει το κοινό που παραληρούσε και χειροκροτούσε όρθιο. Στο τέλος της παράστασης όλοι οι ηθοποιοί την συνεχάρησαν λέγοντας της «μπράβο ήσουν υπέροχη», μεταξύ των οποίων ο Ορέστης Μακρής, η Μαρίκα Νέζερ, ο Φώτης Αργυρόπουλος κ.ά. Τότε υπέγραψε συμβόλαιο 10.000 δραχμών το μήνα, αστρονομικό για την εποχή εκείνη για έναν τραγουδιστή και για μία θεατρική περίοδο. Και ξεκινά η μεγάλη της πορεία!
Η πρώτη ηχογράφηση τραγουδιών της Βέμπο έγιναν στην εταιρεία Παρλοφόν και αμέσως μετά με τη Κολούμπια σε δίσκους των 78 στροφών με πρώτο το «Σ’ αγαπώ», (των Κ. Νικολαΐδη και Κ. Γιαννίδη). Τα επόμενα χρόνια η μια επιτυχία διαδέχεται στην επόμενη, ενώ το 1937 μεταβαίνει μετά από πρόσκληση, για δεύτερη φορά στην Αίγυπτο, προκειμένου να επανεμφανιστεί στο «Γκράν Τριανόν» της Αλεξάνδρειας. Κατά την διάρκεια των εκεί παραστάσεων της η Βέμπο δέχεται την πρόταση του κινηματογραφιστή παραγωγού Τόγκο Μιζράχι, με τον οποίο υπογράφει συμβόλαιο και συμμετέχει στη ταινία «Προσφυγοπούλα», παράλληλα της γίνεται πρόταση κι από την άλλη πλευρά, του ατλαντικού.
Το 1938 ανανεώνει το συμβόλαιο της με την Κολούμπια και συμβαίνει το εξής: Η Εταιρεία στο νέο συμβόλαιο της μεταβιβάζει το 10% των κερδών από την πώληση του κάθε δίσκου της, γεγονός που συμβαίνει για πρώτη φορά, ενώ όλοι οι άλλοι πληρώνονταν κατ΄ αποκοπή (μεροκάματο) για κάθε δισκογραφία. Είναι πια το πρώτο όνομα του ελαφρού τραγουδιού.
Τα τύμπανα όμως του πολέμου ηχούν…και στις 28 Οκτωβρίου του 1940 στις 10.00 ώρα που θα συνέχιζε το ραδιοφωνικό πρόγραμμα του Ζαππείου με αναμετάδοση τραγουδιών της Σ. Βέμπο, ο εκφωνητής Κώστας Σταυρόπουλος διακόπτει τη ροή του προγράμματος και προβαίνει στην ιστορική εκείνη ανακοίνωση της επίθεσης των ιταλικών δυνάμεων κατά της Ελλάδας και την άμυνα των ημετέρων. Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος είχε αρχίσει.
Η έκρηξη στην καριέρα της ήρθε με την κήρυξη του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940. Τότε, όλες οι επιθεωρήσεις προσάρμοσαν τη θεματική τους στην πολεμική επικαιρότητα και τα τραγούδια επαναγράφονται με πατριωτικούς στίχους. Η Βέμπο τραγουδά σατιρικά και πολεμικά τραγούδια και γίνεται η εθνική φωνή που εμψυχώνει τους Έλληνες στρατιώτες στο μέτωπο και συγκλονίζει το πανελλήνιο.
Τον Αύγουστο του 1940 δυο παράλληλες πορείες θα «συναντηθούν» και μάλιστα με… επεισοδιακό τρόπο. Η Βέμπο πάει να δει το πρόγραμμα του Τραϊφόρου στο Ζάππειο και εκεί οι δυο εκρηκτικές προσωπικότητες θα συγκρουστούν. Τα φαρμακερά βέλη εκατέρωθεν πολλά αλλά η φωτιά του πολέμου θα βάλει άλλες προτεραιότητες.
Παρά το εχθρικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ τους ο Τραϊφόρος ανακαλύπτει στη φωνή της Βέμπο τη τραγουδίστρια που μπορεί να ερμηνεύσει τα τραγούδια- ύμνους που γράφει προκειμένου να εμψυχώνει όσους πολεμούν στο μέτωπο και να δίνει κουράγιο σε όσους γυρνάνε τραυματισμένοι από αυτό. Τραϊφόρος και Βέμπο, μαζί με τον υπόλοιπο θίασο (στον οποίο συμμετέχει και η νεαρή και ανερχόμενη τότε, Ρένα Βλαχοπούλου), δίνουν παραστάσεις και τραγουδούν όπου μπορούν, μέχρι το 1942.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες «ανθεί» κι ο έρωτας τους. Επιστρέφουν στην Ελλάδα το 1946, και στα χρόνια του εμφυλίου ο έρωτας τους είναι στο απόγειο. …
«Ένας έρωτας που έπεσε σαν οδοστρωτήρας στη ζωή μου και δεν άφησε όρθιες ούτε τις αναμνήσεις μου. Ήμουν γεμάτος δέος απέναντι σ’ αυτή τη γυναίκα. Γιατί το μόνο που σου επέτρεπε ήταν να τη σέβεσαι. Δεν τολμούσα να σηκώσω τα μάτια μου να την κοιτάξω», έλεγε ο Τραϊφόρος.
Το αγκάθι της ζήλειας όμως έχει μπεί για τα καλά, η Βέμπο ένιωθε πως όποια γυναίκα πλησιάζει τον άνθρωπο της το κάνει με πονηρούς σκοπούς στους οποίους εκείνος δεν είχε τον παραμικρό ενδοιασμό να ενδώσει. Κανείς δεν γνωρίζει αν όντως ο Τραϊφόρος ήταν τόσο επιρρεπής στον πειρασμό. Σε κάθε περίπτωση η ζήλια της Βέμπο είχε γίνει από έντονη και παράφορη, παθολογική. Αυτό φαίνεται από το γεγονός πως είχε βάλει ακόμα και να τον παρακολουθούν. Ένας από τους… «ντεντέκτιβ» ήταν και η Γεωργία Βασιλειάδου. ., Όταν, μάλιστα χρειάστηκε να απουσιάσει για λίγο καιρό για περιοδεία στην Αμερική έδωσε εντολή να συμμετάσχει η Βασιλειάδου σε όλες τις παραστάσεις που ανέβαιναν στο θέατρό της. Αυτή ήταν η «βιτρίνα».
Θρυλικό έχει μείνει το «μαλλιοτράβηγμα» της Σοφίας Βέμπο με την μικρή ανερχόμενη τότε Σπεράντζα Βρανά που συμμετείχε στο θίασο της Βέμπο με ένα μικρό ρολάκι. Καθημερινά συνέβαιναν μεταξύ τους περιστατικά , όμως μια μέρα πέτυχε τη Βρανά στο καμαρίνι του Τραϊφόρου και έγινε έξω φρενών. Την έβρισε, της φώναξε, της μίλησε υποτιμητικά και της έδωσε εντολή να μην τον ξαναπλησιάσει.
Αυτό έγινε μερικές ημέρες αργότερα, όταν μετά το τέλος της παράστασης οι δυο γυναίκες συναντήθηκαν. Η Βέμπο με πρόσχημα πως η Βρανά δεν είχε καμία δουλειά στο σημείο που βρέθηκαν (στο πίσω μέρος της σκηνής) μίλησε και πάλι άσχημα στην ηθοποιό. Εκείνη αντέδρασε, απάντησε.
«Έλα δω, Βρανά. Δεν μου λες πού νομίζεις ότι βρίσκεσαι, σε μπουλούκι και κάνεις ό,τι θες». Και η Βρανά της απάντησε «Όχι σε μπουλούκι, κυρία Βέμπο, με πήρατε από το Ακροπόλ νομίζω», περιγράφει στην αυτοβιογραφία της η Σπεράντζα Βρανά. Τότε η Βέμπο την άρπαξε από το μαλλί και άρχισε να την χτυπάει. Τα χτυπήματα ήταν πολλά και δυνατά. Η Βρανά μάτωσε. Ο Νίκος Σταυρίδης ήταν αυτός που κατάφερε να πάρει τη νεαρή ηθοποιό από τα χέρια της εξαγριωμένης Βέμπο.
Με τον Τραϊφόρο παντρέυτηκαν το 1957 και διήρκησε ο γάμος τους μέχρι τον Μάρτη του 1978 όπου η Σοφία μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο καταλήγει στις 11 του μήνα. Η κηδεία της μετατρέπεται σε πάνδημο συλλαλητήριο, ο λαός αποχαιρετούσε την ηρωίδα του, την τραγουδίστρια της ΝΙΚΗΣ!
Θα κλείσουμε κυκλικά… μπορει να πέρασαν 40 χρόνια αλλά η Βέμπο ακόμα συγκινεί όλες τις γενιές, παλιές και νέες κι αυτό φαίνεται στην πρόσφατη μουσική παράσταση της Τάνιας Χαροπούλου «Σοφία σε θυμάμαι» σε σκηνοθεσία Μενέλαου Τζαβέλλα που ξεκίνησε πρόσφατα στον Πολυχώρο πολιτισμού Αθηναΐς (δες…the look.gr). Γιατί η μεγαλή μορφή του ελαφρού τραγουδιού, η τραγουδίστρια της ΝΙΚΗΣ παραμένει ως άσβηστη φλόγα στην καρδιά μας!
