Όταν στην σκηνή του ιστορικού Δημοτικού Θεάτρου του Πειραιά συμπράττουν τέσσερεις καταξιωμένοι καλλιτέχνες από το μουσικό και το θεατρικό στερέωμα και παντρεύουν την τέχνη τους έχουμε ένα θέαμα που συγκινεί, ευφραίνει τα αυτιά και την ψυχή μας και μας γνωρίζει με ένα πρωτότυπο και σύγχρονο τρόπο ένα μαγικό οδοιπορικό της κόρης του καπνεργάτη Αθανάσιου Μπέμπου, μια συνταρακτική πορεία για μια γυναίκα που όπως είπε και η συγγραφέας και σκηνοθέτης της παράστασης η χαρισματική Σοφία Καψούρου «Η Σοφία είναι η φωνή του λαού, η φωνή του λυγμού, η φωνή του Έλληνα. Είναι η Τραγουδίστρια της Νίκης.»
Παρουσίαση -Φωτογραφίες: Γιάννης Ζαμπατής
Η Σοφία Καψούρου ψάχνει να βρει την σύνδεση του τότε με το σήμερα και περιδιαβαίνοντας τα τραγούδια της Σοφίας Βέμπο και ψάχνοντας το μέσα της, να δει ποια είναι, συνθέτει ένα συναρπαστικό οδοιπορικό μιας γυναίκας που δεν έμοιαζε με καμιά.
Λέγανε ότι ήταν κάτι σαν αντρογυναίκα μα με φωνή με βαρύ ηχόχρωμα που τραγούδησε από τα πρώτα αρχοντορεμπέτικα, όπως η αξεπέραστη πια «Ταμπακέρα», αλλά και τραγούδια με ντοπιολαλιά όπως «Στη Λάρ σα βγαίν ο Αυγερινός», μέχρι να φτάσει να γίνει η τραγουδίστρια της Νίκης και εμψυχωτής των παιδιών της Ελλάδος.
Μέσα από αυτό το οδοιπορικό ξεδιπλώνονται στιγμές γνωστές και άγνωστες της πορείας της μέσα στον χρόνο όπου μέρα με την μέρα απογειωνόταν και η φήμη της γέμιζε τα θέατρα και τις σκηνές όπου και αν πήγαινε ανά την υφήλιο.
Είχε εξελιχθεί σε μια γυναίκα κοσμοπολίτισσα, γοητευτική με ταμπεραμέντο που ξεσήκωνε τα πλήθη μα ήταν μια μοναχική καρδιά μέχρι που γνώρισε τον μεγάλο της έρωτα τον Μίμη Τραϊφόρο και απογειώθηκε ακόμα περισσότερο η καριέρα της.
«- Σοφία να το θυμάσαι εγώ σε έκανα την Βέμπο… – Εσύ με έκανες γυναίκα…!!!»
Δεν ήταν πάντα στρωμένος με ρόδα ο έρωτας της αλλά εκείνη ήταν η Βέμπο που παιδιά της είχε τα τραγούδια και άντεχε…
«Μα τον λατρεύω
κι είναι το φως μου
γιατί είναι βλέπεις
ο άνθρωπός μου….»
Έρχεται ο πόλεμος και εκείνη συνεχίζει να τραγουδάει και γίνεται πια η τραγουδίστρια των παιδιών της Ελλάδας.
Το ερώτημά μου είναι «ποια είναι τα παιδιά της Ελλάδας σήμερα;» μας λέει η Σοφία Καψούρου. Αυτό με προβληματίζει και με καίει. Ποιοι είναι οι σύγχρονοι Έλληνες και τι σημαίνει γι’ αυτούς να ακούνε στις 28 Οκτωβρίου τη φωνή της Βέμπο από τα μεγάφωνα; Ποιον πόλεμο δίνουν αυτοί οι άνθρωποι σήμερα;
Αν δεν έβρισκα τη σύνδεση με το σήμερα μας λέει η συγγραφέας, δεν θα είχα ασχοληθεί, όμως την βρήκε και ασχολήθηκε και τα κείμενα της έγιναν αυτή η παράσταση.
Η μεσόφωνος Μαρίτα Παπαρίζου με την πληθωρικότητα της και γιατί όχι με μια κάποια ομοιότητα με την Βέμπο ακόμα και στην φωνή, δίνει πραγματικό ρεσιτάλ επί σκηνής ερμηνεύοντας 20 από τα καλύτερα τραγούδια της μεγάλης τραγουδίστριας, δίνοντας μιαν άλλη διάσταση και λυρισμό με την οπερατική φωνή της.
Τα τραγούδια υπέροχα διασκευασμένα και ενορχηστρωμένα από τον Αλέξη Ντίαμαντ, σε εκτέλεση φρέσκια από την Ελληνική Συμφωνιέτα, κάτω από την μπαγκέτα του αρχιμουσικού της Γιώργου Γαλάνη που πραγματικά χάρισαν υπέροχες νότες.
Μια ορχήστρα με έγχορδα, πνευστά, τύμπανα που αποτελείται από νέους ανθρώπους με μουσικές ανησυχίες και απέδειξαν μια μουσική προθυμία στα λαϊκά και ελαφρολαϊκά της Σοφίας Βέμπο.
Η φρεσκάδα δεν κρύβεται και πόσο εξαιρετική βρήκα τη στιγμή που ο μαέστρος Γιώργος Γαλάνης με την πλάτη στο κοινό, ως είθισται και στραμμένος στην ορχήστρα του, γυρνά και κοιτάζει την ώρα που διευθύνει την αοιδό σαν να της λέει εδώ είμαι και ξέρω ότι με ακολουθείς… κι εγώ σε ακούω προσεκτικά…!!!
Και μετά ο Άκης Σακελλαρίου που δεν χρειάζεται συστάσεις με μια αμεσότητα τελεί χρέη αφηγητή αλλά και όλων αυτών των ανθρώπων που βρέθηκαν κάποια στιγμή κοντά στην Βέμπο, από τον Μίμη Τραϊφόρο μέχρι και τον ακρωτηριασμένο στρατιώτη… αλλά και τον σημερινό Έλληνα.
Τελικά αυτό που λένε ότι η Ελλάδα «σκοτώνει» τα παιδιά της πόσο ισχύει και πως βγήκε… πόσο έχουν αδικηθεί τα παιδιά της Ελλάδας από την ίδια τους την πατρίδα σήμερα, αλλά και από παλιά…
Μη νομίζετε και η Βέμπο λοιδορήθηκε κάποια στιγμή από τους συμπατριώτες της επειδή συνέχισε να τραγουδάει στην Γερμανική κατοχή κι ας έγινε η τραγουδίστρια της Νίκης και στη συνέχεια τα χρόνια των Συνταγματαρχών έκανε καταφύγιο το σπίτι της στα Εξάρχεια για κυνηγημένους φοιτητές.
Μεταξύ των άλλων ακούγονται στην διάρκεια και κάποιες πρωτότυπες εγγραφές με την φωνή της Βέμπο που χαρίζουν μια πρόσθετη συγκίνηση, όπως το «Παιδιά της Ελλάδος παιδιά, / και τα τανκς γονάτισαν κείνη τη βραδιά…» από την εμφάνισή της στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Καλλιμάρμαρο για την επάνοδο της Δημοκρατίας, όπως και το σπαρακτικό «40 χρόνια…»
Και πόσα χρήματα πέρασαν από τα χέρια της Βέμπο, ποσά μυθικά για την εποχή σε έναν καλλιτέχνη και όμως εκείνη έδινε παντού, όμως σπίτι δεν κατάφερε ποτέ να πάρει και έμενε στο νοίκι και κάποτε που ζήτησε δάνειο για το θέατρο της τι νομίζετε ότι έγινε…
«Και όταν ζήτησες δάνειο για το θέατρό σου, το θέατρο Βέμπο, η Ελλάδα σού γύρισε την πλάτη. Η πλάτη είναι το φόρεμα. Καλή; Ράψε το στόμα σου, Σοφία. Μην τρως. Μη μιλάς. Μην πίνεις. Μόνο να δίνεις. Στις μηχανοράφτρες της Ελλάδας. Τόσα λεφτά πέρασαν απ’ τα χέρια σου κι όλα πήγαν υπέρ πίστεως και πατρίδος. Τόσοι δίσκοι και οι Γερμανοί τούς έσπασαν στα δύο. Τους ποδοπάτησαν. Οι μήτρες καταστράφηκαν. Μάτωσες, Σοφία. Σ’ το ήπιαμε όλο. Το αίμα. Γι’ αυτό είναι κόκκινο το φεγγάρι.»
Δεν θα μπορούσα να παραλείψω την υπέροχη σύνδεση με το εμβληματικό τραγούδι «Ζεχρά» που έλαχε να γίνει το «Παιδιά της Ελλάδος παιδιά»…!!!
Θα μπορούσα να μιλάω με τις ώρες αλλά σε λίγο θα αρχίσει η δεύτερη και τελευταία μέρα της και σκοπός μου δεν ήταν να κάνω κάποια κριτική για ένα τέτοιο θέαμα αλλά να περιγράψω με λίγα λόγια κάποιες εντυπώσεις και συναισθήματα για μια παράσταση που συγκινεί, ευφραίνει αυτιά και ψυχή και μαθαίνει πράγματα που συνέβησαν στο παρελθόν.
Με μια ευχή να συνεχίσει αυτή η παράσταση το ταξίδι της γιατί αξίζει να την δουν πολλοί Έλληνες….
«Γίνε σύννεφο, Σοφία. Γίνε καπνός. Είσαι η κόρη του καπνού, Σοφία, η κόρη του καπνεργάτη. Τραγούδα, Σοφία. Σ’ αγάπησε ο Θεός, να σ’ αγαπήσει τώρα ο Θάνατος. Τραγούδα του. Κάν’ τον να ξεχαστεί. Να μην έρθει. Και αν δεν ζήσουμε άλλη μια ζωή, ας ζήσουμε άλλη μια μέρα. Κάτι είναι… Κόβεται το τσιγάρο, μας είπαν, μα δεν μας είπαν ότι δεν κόβεται ο Θάνατος. Είσαι η κόρη του καπνού. Είσαι σύννεφο, Σοφία… «Μα δε θα χωρίσουμε ποτέ Και θα πεθάνουμε ερασταί…» Μια μέρα…»
Ταυτότητα παράστασης
Κείμενο – Σκηνοθεσία: Σοφία Καψούρου
Μουσική διεύθυνση: Γιώργος Γαλάνης
Αφηγητής: Άκης Σακελλαρίου
Ερμηνεύτρια: Μαρίτα Παπαρίζου
Ορχήστρα: Ελληνική Συμφωνιέτα (Sinfonietta Hellenica)
Ενορχήστρωση: Αλέξης Ντίαμαντ
Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Χρύσα Ματσαγκάνη
Βοηθός σκηνοθέτη: Όλγα Σούρσου
