Ο Κεκλιμένος Πύργος της Πίζας είναι ένα από τα πιο διάσημα μνημεία του κόσμου, καθώς όλοι θέλουν να δουν τον πύργο που…γέρνει. Το πώς και γιατί γέρνει, βέβαια, είναι ένα από τα μεγάλα ερωτήματα της αρχιτεκτονικής.

 

Μια  δεκαεξαμελής ομάδα μηχανικών υπό τον καθηγητή Καμίλο Νούτι (Πανεπιστήμιο Ρώμη 3, Ιταλία), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ένας Έλληνας καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, ο Γιώργος Μυλωνάκης, ανέλαβε να το λύσει.

 

Παρά την κλίση πέντε μοιρών, που οδηγεί σε παρέκκλιση της τάξης των πέντε μέτρων στην κορυφή του, ο 58 μέτρων Πύργος της Πίζας έχει καταφέρει να επιβιώσει χωρίς ζημιές από τουλάχιστον τέσσερις ισχυρούς σεισμούς που έχουν πλήξει την περιοχή από το 1280.

 

Δεδομένου του ασυνήθιστου χαρακτήρα του μνημείου, θα ήταν λογικό να υποθέσει κανείς ότι θα υφίστατο σημαντικές ζημιές, ή ότι ενδεχομένως να κατέρρεε ακόμα και με μέτρια σεισμική δραστηριότητα. Ωστόσο, τίποτα τέτοιο δεν έχει συμβεί, και αυτό ήταν μυστήριο για τους μηχανικούς.

 

Μετά τη μελέτη διαθέσιμων σεισμολογικών, γεωτεχνικών και οικοδομικών πληροφοριών, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η επιβίωση του Πύργου μπορεί να αποδοθεί σε ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως DSSI (δυναμική αλληλεπίδραση εδάφους- κτίσματος- dynamic soil-structure interaction).

 

Το μεγάλο ύψος και η ακαμψία του Πύργου, σε συνδυασμό με τη μαλακότητα του εδάφους, κάνει τα χαρακτηριστικά δόνησης του κτίσματος να αλλάζουν σημαντικά, με αποτέλεσμα ο Πύργος να μην «συντονίζεται» με την κίνηση του εδάφους κατά τον σεισμό: Αυτό ήταν το κλειδί της επιβίωσής του, σύμφωνα με τους μηχανικούς, και μάλιστα ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών δίνει στον Πύργο το παγκόσμιο ρεκόρ φαινομένων DSSI.

 

«Κατά ειρωνικό τρόπο, στο ίδιο έδαφος που προκάλεσε την αστάθεια και τον έκανε να γέρνει, φέρνοντας τον Πύργο στα πρόθυρα της κατάρρευσης, μπορεί να αποδοθεί το ότι τον βοήθησε να επιβιώσει από τους σεισμούς» είπε ο καθηγητής Μυλωνάκης.