Η μουσική επένδυση μιας ταινίας είναι ένας βασικός παράγοντας για την τελειότητα του έργου, για το οποίο πρέπει να είναι γραμμένη ειδικά, ώστε να συμβαδίζει χρονομετρικά με το μήκος των σκηνών του και ηχητικά με το είδος του. Σε αρκετές ελληνικές ταινίες, ο παραγωγός ή ο σκηνοθέτης χρησιμοποιούν συχνά παλαιούς ή νέους δίσκους ή φωνοταινίες με κλασικά ή καινούρια κομμάτια. Αυτό δεν είναι βέβαια δημιουργική δουλειά.
Στις φροντισμένες όμως ελληνικές ταινίες, (Φίνος Φιλμ, Δαμασκηνός – Μιχαηλίδης, Ανζερβός κ.ά) η μουσική επένδυση ανατίθεται σε κορυφαίους συνθέτες όπως: Μάνος Χατζιδάκις, Κώστας Καπνίσης, Σταύρος Ξαρχάκος, Γιάννης Μαρκόπουλος, Νίκος Μαμαγκάκης, Γιώργος Κατσαρός, Μίμης Πλέσσας, Γεράσιμος Λαβράνος, Γιάννης Σπανός, Γιώργος Χατζηνάσιος, Γιώργος Ζαμπέτας και άλλοι.
Η κινηματογραφική μουσική πάντα με μάγευε. Η απήχηση της ήταν μεγάλη ιδιαίτερα στα χρόνια του ’90 όταν ο Μάκης Δελαπόρτας σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες δισκογραφικές εταιρείες έκανε μόδα τα soundtrack των ελληνικών ταινιών. Ήταν μία μόδα όμως που πέρασε αφήνοντας «έξω» χιλιάδες μελωδίες που τότε δεν καταγράφηκαν σε κάποιο cd.
Το μεράκι και η αγάπη απαραίτητα όπλα για να καταγραφούν σε cd μουσικά διαμάντια!
Έτσι σήμερα που ένας υπολογιστής σου προσφέρει άπειρες δυνατότητες σκέφτηκα, με δική μου πρωτοβουλία, να καταγράψω τις μουσικές και τα τραγούδια εκατοντάδων ελληνικών ταινιών σε cd, ως ολοκληρωμένα μουσικά έργα, μόνο και μόνο από την αγάπη που είχα σε αυτές τις καταπληκτικές μουσικές δημιουργίες. Παράλληλα βρέθηκε στα χέρια μου ένα σπάνιο υλικό με ηχογραφήσεις από το θέατρο και γενικότερα την ελληνική δισκογραφία. Όλα αυτά -υλικό αδιάφορο για τις δισκογραφικές εταιρείες – έπρεπε να καταγραφούν δισκογραφικά έστω και στα ερασιτεχνικά μου cd, που όμως ξεκίνησα να φτιάξω με πολύ μεράκι.
Ένας μουσικός θησαυρός λοιπόν που περιέχει πάνω από μισό αιώνα μουσικής κινηματογραφικής δημιουργίας, φέρει τις υπογραφές κορυφαίων συνθετών της χώρας μας. Επίσης σπουδαία cd – πορτραίτα για τραγουδιστές που οι νεότερες γενιές τους έχουν ξεχάσει. Ανάμεσα τους: Καίτη Μπελίντα, Λίτσα Σακελλαρίου, Νάντια Κωνσταντοπούλου, Σούλα Μπιρμπίλη, Μαίρη Αλεξοπούλου και άλλοι. Όλα αυτά λοιπόν γίνονται σιγά σιγά πραγματικότητα μέσα από έναν αγώνα αμφισβήτησης από κάποιους που εδώ και καιρό μου κλείνουν τις πόρτες.
Ο ελληνικός κινηματογράφος είναι μία αστείρευτη πηγή που μπορεί και θα μεγαλώσει πολλές γενιές Ελλήνων φτάνει να τον σώσουμε και να του επιτρέψουμε να μας ταξιδέψει στο μαγικό του κόσμο. Σήμερα η παραγωγή ελληνικών ταινιών δεν είναι τόσο μαζική όσο στο παρελθόν. Γίνονται καλές δουλειές, ίσως μια-δυο ταινίες, αλλά αυτές είναι κυρίως μη εμπορικές παραγωγές και συχνά πολύ σοφιστικέ για τις ευρύτερες μάζες του Έλληνα. Oταν λέμε για ελληνικό σινεμά ο νους μας τρέχει χρόνια πίσω σε φιλμ που φέρουν την υπογραφή μεγάλων δημιουργών…
Οι συνθέτες του Ελληνικού κινηματογράφου
Όσο για τις μουσικές και τα τραγούδια του, δεν είναι μόνο τα τραγούδια του Χατζιδάκι ή το συρτάκι από την ταινία «Ζορμπάς» που συνιστούν αυτό που λέμε μουσική στον ελληνικό κινηματογράφο. Εκατοντάδες συνθέσεις με ωραιότατη και, το κυριότερο, κινηματογραφικά κατάλληλη μουσική έχουν γράψει για να επενδύσουν και να υπηρετήσουν τις ταινίες. Ποιος δεν έχει χορέψει, ανατριχιάσει, συγκινηθεί και ανατρέξει στην μνήμη του το πιο αγαπημένο ζεϊμπέκικο που έχει γραφτεί στην Ελλάδα.
Μάνος Λοΐζος και το «Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας» στην ταινία του Αλέξη Δαμιανού «Ευδοκία» (1970), η οποία προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 21 Σεπτεμβρίου 1971. Χαρακτηριστική η σκηνή με τον φαντάρο που το χορεύει κρατώντας με τα δόντια του ένα τραπέζι. Ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου, το «Ζαβαρακατρανέμια», ένα τραγούδι που δημιούργησε απορίες ως προς την σημασία της λέξης, αλλά και του γενικότερου νοήματός του ακούγεται στην κινηματογραφική ταινία «Επιχείρησις Απόλλων», μία ελληνο-σουηδική συμπαραγωγή σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σκαλενάκη. Το ερμηνεύει ο ίδιος ο Γιάννης Μαρκόπουλος.
Ο Μίμης Πλέσσας από την πλευρά του, με πολλές διεθνείς διακρίσεις στο ενεργητικό του, έγραψε μουσική και τραγούδια στα μιούζικαλ της Φίνος Φιλμ. Από τους μεγαλύτερους Έλληνες μουσουργούς, ο ταλαντούχος και καλλιεργημένος Νίκος Μαμαγκάκης, σφράγισε με τη μουσική του ταινίες όπως: «Η Λεωφόρος Του Μίσους» και «Η Αρχόντισσα Και Ο Αλήτης». Λυρικός, ρομαντικός, και κυρίως σεμνός, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, ο Κώστας Καπνίσης ήταν ένα φαινόμενο πολυγραφότατου μουσικοσυνθέτη, που έντυσε με τη μουσική του, περισσότερες από εκατό κινηματογραφικές ταινίες.
Μουσική για κινηματογραφικές ταινίες έχουν γράψει και δεκάδες άλλοι σπουδαίοι Ελληνες δημιουργοί, όπως o Γεράσιμος Λαβράνος, o Γιάννης Μαρκόπουλος, o Γιώργος Χατζηνάσιος, o Τάκης Μωράκης, o Σταύρος Ξαρχάκος, o Γιώργος Μουζάκης και τόσοι άλλοι.
Τα τέσσερα πρώτα σάουντρακ
Ξεκινώ λοιπόν όλη αυτή τη προσπάθεια, με τα ανέκδοτα σάουντρακ, με την ιδιωτική έκδοση των OST του Μάνου Χατζιδάκι: “Στέλλα”, “Το Νησί των Γενναίων”, “Αγάπη και Θύελλα” και “Μανταλένα”. Το τελευταίο είχε εκδοθεί στη δεκαετία του 90 και σήμερα βέβαια θεωρείται δυσεύρετο.
Σήμερα ο Ελληνικός κινηματογράφος έχει πέσει σε μια μακρόχρονη περίοδο χειμερινής νάρκης. Ας τον αφήσουμε λοιπόν να κοιμάται και ας συνεχίσουμε να αγαπάμε τις παλιές καλές ασπρόμαυρες ταινίες. Και ας ακούσουμε όλα αυτά τα μουσικά θέματα από το cd player και ίσως μετατρέψουμε το σαλόνι του σπιτιού μας σε ένα υπαίθριο περιβάλλον με αγιόκλημα, γιασεμί και μπουκαμβίλιες. Και μία συμβουλή, ακούστε τα σε συνδυασμό με αναψυκτικά, πασατέμπο, σάμαλι και μπιράλ!!!
