Με σπουδές στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών, σπουδές εκκλησιαστικής και βυζαντινής μουσικής, αλλά και λαούτου, ο Χάρης Πανόπουλος τραγουδά με τα ειλικρινά συναισθήματα ενός νέου ανθρώπου που αποτυπώνει τον αντίκτυπο του σήμερα με τις όμορφες πινελιές της παράδοσεις να προσδίδουν ξεχωριστή υφή στο μουσικό του ένδυμα.
Τον συναντήσα πριν λίγες μέρες με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του νέου του δίσκου “Το δέντρο που μεγάλωσε” από το Ogdoo και από τον τρόπο έκφρασής του καταλαβαίνεις ότι έχεις να κάνεις με μια ολοκληρωμένη μουσική κι όχι μόνο προσωπικότητα.
Ο Χάρης Πανόπουλος αποκλειστικά στο The Look.Gr
- «Χωρίς μουσική, η ζωή θα ήταν ένα λάθος», λέει ο Γερμανός φιλόσοφος Νίτσε. Για σας τι είναι η μουσική και πως αποτυπώνει την ύπαρξή σας;
Σίγουρα η αμεσότητα αυτής της τέχνης είναι μοναδική. Ένας άνθρωπος ακούει μουσική ακόμα και όταν πάει για ψώνια στο σουπερμάρκετ. Σίγουρα η φράση του Νίτσε εμπεριέχει μια τεράστια αλήθεια. Η μουσική για μένα είναι συνώνυμο της ζωής αρά συνώνυμο της σύνθεσης. Γιατί η ζωή είναι σύνθεση. Και η σύνθεση, πάντρεμα αντιθέσεων. Όταν ένα πάντρεμα εμπεριέχει έρωτα, η ζωή αποκτά ποίηση άρα γίνεται τέχνη. Τέχνη δεν κάνεις μόνο για δυο ώρες πάνω σε μια σκηνή(μουσική ή θεατρική). Η παράσταση ξεκινάει από τη στιγμή που θα ανοίξεις τα μάτια σου μέχρι που θα τα κλείσεις. Σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής σου. Από το καλημέρα που θα πεις.
- Οι σπουδές σας πάνω στη μουσική μαρτυρούν άνθρωπο με μουσική οντότητα. Πότε καταλάβατε πως ο χώρος της μουσικής είναι μονόδρομος;
Χρονολογικά, μονόδρομος έγινε πριν 8 χρονιά. Ωστόσο, μάλλον από τη κοιλιά της μητέρας μου πάρθηκε η απόφαση, απλά χρειάστηκε να περάσουν μερικά χρονιά ώστε να ζυμωθεί η εσωτερική ανάγκη με την πραγματικότητα. Οι μουσικές σπουδές δε σταματούν νομίζω ποτέ όταν προσπαθείς να σε χαρακτηρίζει η αυτοσυνεπεια.
- «…άκου πως τα ποτήρια της ψυχής γεμίζουν πόνο τη ζωή», στίχος από το νέο σας τραγούδι «Λύκος» που περιέχεται στο άλμπουμ σας «Το δέντρο που μεγάλωσε» και κυκλοφορεί από το odgoo music group. Πιστεύετε πως αν πονέσει η ψυχή τραυματίζει εναπανόρθωτα τη ζωή μας; Πως η μουσική δρά επουλωτικά στα τραύματα ψυχής;
Πιο κάτω το τραγούδι συνεχίζει <<Άσε το πόνο να πονά και το φως να γελά στα σκοτεινά, να αλωνίζουν τα μέσα σου στης ψυχής τα ακριανά.>>
Μπορεί και να είναι έτσι. Μπορεί και όχι. Δεν μπορώ με σιγουριά να σου απαντήσω. Αυτό που ξέρω είναι ότι, δώσε όνομα σε αυτό που σε φοβίζει και πήγαινε προς αυτό. Ακόμα και έτσι να είναι δεν επιτρέπετε να αφήνεις το φόβο να σου τρώει ενέργεια από το παρόν. Και το λέω αυτό γιατί ο φόβος, όπως λέει και ο Χαϊνης Δ. Αποστολάκης και με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο, είναι μια ανάμνηση παρελθούσας οδύνης. Την οποία όσο συντηρείς τόσο δε σε αφήνει να ζεις στο τώρα. Παρελθόν και μέλλον δεν υπάρχουν. Οπότε ας μάθουμε να ζούμε σε παροντικές κάψουλες. Γιατί στο παρελθόν ποτέ κάνεις δεν έκανε κάτι. Όλοι σε ένα παρόν κάνανε κάτι. Ας τοποθετήσει ο καθένας ανάλογα με τις ανάγκες του ψυχικού τραύματος του τη μουσική, ως γιατρικό οπού αυτός νομίζει.
- Στο άλμπουμ σας πέρα από το ερμηνευτικό κομμάτι, έχετε αναλάβει και την μουσική επένδυση σε πολλά τραγούδια. Μιλήστε μας για τη διαδρομή των κομματιών μέχρι την κυκλοφορία του δίσκου σας
Στο πρώτο μου άλμπουμ υπογραφώ τη μουσική σε 8 από τα 10 κομμάτια. Κάθε τραγούδι του δίσκου έχει τη δική του ξεχωριστή ιστορία. Καταλαβαίνεις ότι άμα ξεκινήσω να εξιστορώ ένα-ένα κομμάτι μεμονωμένα, θα χρειαστούμε δυο ίσως και τρεις συνεντεύξεις. Επιγραμματικά θα αναφέρω ότι το πρώτο κομμάτι που ανέβασα στο διαδίκτυο ήταν οι ‘’Πράσινες Γραμμές’’. Σειρά είχαν το ‘’Καστελόριζο’’ και το ‘’Όλο το τώρα’’. Κάπου εκεί πάρθηκε η απόφαση μαζί με τη συνεργάτη και φίλη μου Ισμήνη Πεπε, η οποία ανέλαβε και την παραγωγή, αφού υπάρχει αρκετό υλικό, να το αξιοποιήσουμε φτιάχνοντας το πρώτο μου προσωπικό δίσκο. Επίσης μέχρι και τη κυκλοφορία του, σε όλες μου τις ζωντανές εμφανίσεις παρουσίαζα δειλά-δειλά κάποια από τα τραγούδια μου.
Η μουσική για μένα είναι συνώνυμο της ζωής αρά συνώνυμο της σύνθεσης. Γιατί η ζωή είναι σύνθεση. Και η σύνθεση, πάντρεμα αντιθέσεων.
- Ακούγοντας τα τραγούδια σας, γίνεται εμφανές ότι οι επιρροές σας από την παράδοση και συγκεκριμένα από τη κρητική λαϊκή παράδοση, είναι εμφανείς. Τι δύναμη ασκεί πάνω σας η κρητική «κουλτούρα»;
Η σχέση μου με τη Κρήτη αγγίζει μάλλον τα όρια του μεταφυσικού. Σίγουρα σε κάποια άλλη ζωή θα καταγόμουν από κάποιο χωριό του Ρέθυμνου ας πούμε. Η αλήθεια είναι ότι σε αυτή τη ζωή η μονή μου σύνδεση με αυτό το τόπο είναι οι πολλοί φίλοι, ο απεριόριστος σεβασμός στη κρητική κουλτούρα και τέχνη καθώς και το μουσικό όργανο που παίζω. Θεωρώ πως η κρητική μουσική είναι η μονή, μουσική του τόπου μας, που δεν έχει σταματήσει να εξελίσσεται και να επαναπροσδιορίζεται. Μέσα από εξαιρετικές προσμίξεις με μουσικές, κυρίως από την ευρύτερη περιοχή Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής. Σίγουρα έχει και αυτή υποστεί σε ορισμένες περιπτώσεις τις συνέπειες της μαζικής κουλτούρας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν μουσικοί εκεί Κάτω που αμύνονται σθεναρά.
Η τέχνη για μένα είναι πλαίσιο και ρίσκο…
- Συνεργασία με την Μαριώ και την Λένα Αλκαίου, τεράστιες μορφές στο λαϊκό μας τραγούδι. Επίσης επιμελήθηκες και παρουσίασες τις μουσικοθεατρικές παραστάσεις ”Οι ρίζες της μέσα μου” και ”Τετάρτη πρωί” στο θέατρο Φούρνος, αλλά και πολλά άλλα. Μικρός ακόμη αλλά με πλούσιες καταγραφές το μουσικό σου βιογραφικό. Νιώθεις ευλογημένος με την μέχρι τώρα παρουσία σου;
Θα χαρακτήριζα τη παρουσία μου στο χώρο ως εξομολόγηση και όχι ως ευλογιά γιατί δεν εστιάζω σε αυτά που δίνω, όσο σε αυτά που παίρνω. Ωστόσο αυτό που μπορώ να καταθέσω είναι το γεγονός ότι, η συνεργασία μου με αυτές τις δυο μεγάλες κυρίες του λαϊκού μας τραγουδιού, πέραν της τρομερής εμπειρίας που έγινα κάτοχος, με έκαναν να αρχίσω να βλέπω τα πράγματα πιο ουσιαστικά. Να πάρω σημαντικές αποφάσεις, που πρώτα από όλα σε οριοθετούν σαν άνθρωπο και μετέπειτα ως καλλιτέχνη. Όσο αναφορά τις μουσικοθεατρικες παραστάσεις που ‘’ανέβασα’’, μαζί με τους συνεργάτες μου, στο θέατρο Φούρνος θα πω το εξής. Η τέχνη για μένα είναι πλαίσιο και ρίσκο. Οπότε το να μπω σε νερά άγνωστα για μένα όπως είναι αυτά του θεάτρου επιβεβαιώνει το ρίσκο της τέχνης.
7.«Κάναμε το δίκιο μας να μοιάζει με επαιτεία», πόσο αληθινός αυτός ο στίχος της Ελένης Σιούφτα! Το τραγούδι «Πράσινες γραμμές» συγκινεί, αποτελεί τραγούδι διαμαρτυρίας για το Άδικο, αλλά αποκτά και μια συμπαντική διάσταση πέρα από τις αναφορές για « …του φόβου το Νησί», την Κύπρο. Τι νιώθεις κάθε φορά που το ερμηνεύεις;
Είναι μεγάλη τιμή να ερμηνεύω στίχους της Ελένης. Την θεωρώ καταπληκτική στιχουργό και αρίστη χειρίστρια του λογού. Σε μια κοινωνία που έχει χάσει τη ρότα της δεν είναι εύκολο για τη τέχνη να υπενθυμίζει το φυσικό δρόμο. Ο στίχος αυτός εμπεριέχει μια μεγάλη αλήθεια υπό το εξής πρίσμα. Η πλειοψηφία του κόσμου δεν έχει όραμα. Όμως οι μειοψηφείς που έχουν κοινή αισθητική αρά κοινή ηθική αρά κοινό πολιτικό όραμα, είναι αυτές που διαχρονικά έχουν δημιουργήσει ότι όμορφο βλέπουμε γύρω μας. Και είναι αυτές που θα καταρρίψουν το παραπάνω στίχο. Κάθε φορά που έρχεται η ώρα να πω << Μιλά μου και ας περπατώ σε μοιρασμένη πόλη>> μια βαθιά συγκίνηση, για όλα αυτά που έχει περάσει ο κυπριακός λαός, με επισκέπτεται.
8.Ποιοι είναι της ζωή σας οι «Ταξιδευτές»;
Είναι όλοι αυτοί με τις ανοιχτότερες καρδίες, τα καλυτέρα μυαλά οι πιο ανήσυχοι άνθρωποι που δε βολευτήκαν στη συνήθεια. Όλοι αυτοί οι οποίοι αφήνονται στην ορμητική ροή του ποταμού του παρόντος. Και προσπαθούν να μην εξαρτιόνται από το παρελθόν και το μέλλον. Από το φόβο και την επιθυμία δηλαδή.
- Στα τραγούδια σας αποτυπώνετε έννοιες όπως μοναξιά, όνειρα, αγάπη, λαβωμένη τις περισσότερες φορές. Αφήνοντας στην άκρη τις κοινωνικές προεκτάσεις που αποπνέει η μουσική σας, ο σύγχρονος Έλληνας του 21ου αιώνα γιατί πιστεύετε ότι κουβαλά τόσο βαρύ συναισθηματικό φορτίο;
Γιατί ο Έλληνας του 21 αιώνα είναι κατατεθλιμμένος? Γιατί δεν έχει όραμα. Δε περιμένει τίποτα. Υπάρχει τέτοια αλλοίωση που εκφράζεται σε όλους τους τομείς της ζωής ενός ανθρώπου. Έχεις δει άνθρωπο που δεν είναι αλλοιωμένος να έχει οικονομική κρίση? Πολιτισμική κρίση? Ηθική κρίση? Το μόνο που έχουμε να κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας και ο ένας στον άλλο είναι η ποίηση των διαλεκτικών μας σχέσεων και όχι κτήρια και λεφτά. Μόνο έτσι θα πετάξουμε από πάνω μας κάθε βαρύ συναισθηματικό φορτίο. Και με τον έρωτα. Γιατί ο ερωτάς είναι ο θάνατος του παλιού σου εαυτού.
Κάθε μέρα πρέπει να πασχίζεις στη παράσταση της ζωής. Η αυτοσυνεπεια είναι δύσκολο πράγμα να κατακτηθεί.
- Πρόσφατα στις φωτιές της Αττικής είδαμε έναν άλλο τύπο ανθρώπου, αλληλέγγυου στο ανθρώπινο δράμα. Γιατί πρέπει να φτάνουμε σε ακραίες καταστάσεις για να αφήνουμε τον ανθρωπισμό να μας συνεπάρει; Γιατί έχουμε χάσει την συμπόνια στη καθημερινότητά μας;
Αυτό ακριβώς είναι το λάθος. Ότι σε ακραίες καταστάσεις γινόμαστε αλληλέγγυοι και βαθιά ανθρωπιστές. Δεν έχουμε υπομονή. Και η υπομονή είναι μεγάλη αρετή. Και τι εννοώ. Για να φτάσεις στο θαυμαστό, στο πιο ωραίο σου εαυτό δίνεις εξετάσεις κάθε μέρα. Κάθε μέρα πρέπει να πασχίζεις στη παράσταση της ζωής. Η αυτοσυνεπεια είναι δύσκολο πράγμα να κατακτηθεί. Δίνεις παράσταση λοιπόν, όσο αναφορά τη αλληλεγγύη σου, αποσπασματικά; Τη χωρίζεις σε χρονικά κομμάτια; Τότε είσαι είτε αφελής είτε πονηρός. Γιατί, παράσταση είναι εξ ορισμού κάτι ενιαίο.
11.Ένας νέος δίσκος μόλις κυκλοφόρησε, ο οποίος ασφαλώς θα συνοδεύετε από κάποιες εμφανίσεις. Μπορούμε να κάνουμε κάποια προαναγγελία των επερχόμενων σας εμφανίσεων;
Αρχές Νοέμβρη και συγκεκριμένα το πρώτο σαββατοκύριακο θα βρισκόμαστε στις Σέρρες. Παρασκευή 2 Νοέμβριου στο Καφέ Αμάν και Σάββατο 3 στο Artesian στο Σιδηρόκαστρο. Από τη Παρασκευή 9 Νοέμβρη και κάθε Παρασκευή θα μπορείτε να μας βρείτε στο Αγροτικόν στο Περιστέρι. Επίσης ετοιμαζόμαστε σιγά-σιγά και για την επίσημη παρουσίαση του δίσκου που θα γίνει μέσα στο χειμώνα. Ημερομηνίες για προσέχεις εμφανίσεις, σε χώρους στο κέντρο της Αθηνας, θα ανακοινώνεται μέσω διαδικτύου, από την σελίδα μου στο Facebook και Instagram.
- «Το αστέρι κι η ευχή», τιτλοφορείται ένα μουσικό κομμάτι της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. Το αστέρι ασφαλώς το ‘χεις κι ο δρόμος σου διαφαίνεται λαμπρός. Η ευχή όμως ποια είναι; Τι εύχεσαι να σου συμβεί στο άμεσο μέλλον.
Όπως προ είπα μου αρέσει και προσπαθώ να ζω στο παρόν. Εύχομαι να είμαι υγιής ψυχικά, αρά και σωματικά, ώστε να ζω τη κάθε μέρα. Ας ζήσουμε ως <<Ταξιδευτές>> και ας αφήσουμε το φόβο και την επιθυμία που χορεύουν βαλς, να χορεύουν μακριά μας.
