Η μεταφορά ενός κλασικού κινηματογραφικού έργου στη θεατρική σκηνή είναι πάντα ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα, ειδικά όταν μιλάμε για την εμβληματική μαύρη κωμωδία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb.
Το National Theatre Live, ωστόσο, δεν αρκείται σε μια απλή αναπαράσταση. Δημιουργεί μια παράσταση υψηλής αισθητικής, που συνδυάζει τεχνολογική φαντασία, πολιτικό δαιμόνιο και μια σπάνια θεατρική ευρηματικότητα. Η παράσταση επικοινωνεί άμεσα με το σήμερα: τη γεωπολιτική αστάθεια, τον φανατισμό της εξουσίας και τον φόβο ενός λάθους που δεν διορθώνεται.
Στο κέντρο της παράστασης βρίσκεται φυσικά ο χαμαιλεοντικός Steve Coogan, ο οποίος αναλαμβάνει τους τρεις βασικούς ρόλους που ερμήνευσε ο Peter Sellers στην ταινία: τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, τον αξιωματικό RAF Mandrake και τον τρομακτικά σαρκαστικό Dr. Strangelove. Ο Coogan δεν περιορίζεται στο να παίζει απλώς διαφορετικούς χαρακτήρες. Τους ενσαρκώνει με ξεχωριστή κινησιολογία, φωνητική γραμμή, ρυθμό και αίσθηση του χώρου. Κατορθώνει να διατηρήσει τη συνοχή της αφήγησης ενώ εναλλάσσει προσωπικότητες, ύφος και δυναμική.
Αν ο Dr. Strangelove είναι μια σπουδή πάνω στην ανθρώπινη τρέλα, τότε ο Coogan είναι ο ξεναγός της. Και αυτός ο ξεναγός φοράει ταυτόχρονα παπούτσια αξιωματικού, κοστούμι προέδρου και γάντια παρανοϊκού επιστήμονα. Ένας θρίαμβος ερμηνείας που κρατά την καρδιά της παράστασης να χτυπά σε τρεις τόνους…
Η σκηνοθεσία του Sean Foley εστιάζει στην αλληλεπίδραση σκηνής και τεχνολογίας. Τα σκηνικά μεταλλικά, γεωμετρικά και λειτουργικά. Η εμβληματική αίθουσα πολέμου γίνεται πολυμορφικό τοπίο: περιστρεφόμενες πλατφόρμες, video projections, φώτα LED και οθόνες ραντάρ δημιουργούν μια αίσθηση δυστοπικού μοντερνισμού. Δεν πρόκειται για ένα σκηνικό απλώς εντυπωσιακό, αλλά για έναν ζωντανό οργανισμό που αναπνέει μαζί με το κείμενο.
Τα κοστούμια, ευφυώς σχεδιασμένα, κινούνται ανάμεσα στον στρατιωτικό ρεαλισμό και την υπερβολή. Η στολή του Strangelove, με το μαύρο γάντι και την υπερβολικά αυστηρή γραμμή, είναι σκηνικός σχολιασμός πάνω στην τρέλα της τεχνοκρατίας.
Ο φωτισμός συμπληρώνει τη σκηνική ατμόσφαιρα με αποχρώσεις που δημιουργούν αίσθηση συνεχούς απειλής. Οι αλλαγές απότομες, θεατρικές, που συχνά συντονίζονται με τη συναισθηματική ταλάντευση των χαρακτήρων, σαν κάποιος να παίζει με το διακόπτη της παράνοιας.
Το ηχητικό τοπίο της παράστασης είναι εξίσου αφηγηματικό: σειρήνες, απόηχοι εκρήξεων, αποσπάσματα ειδήσεων, και η ειρωνικά τοποθετημένη μουσική υπόκρουση λειτουργούν σαν ένα δεύτερο επίπεδο αφήγησης. Η κλασική μελωδία “We’ll Meet Again” στο φινάλε ακούγεται σαν υπόσχεση γεμάτη απελπισία.
Το μεγαλύτερο επίτευγμα της παράστασης είναι ότι δεν χάνει ποτέ την αιχμηρή, σαρκαστική της φύση. Δεν προσπαθεί να μας κάνει να νιώσουμε άνετα. Γελάμε μέσα από τον παραλογισμό, την καταστροφή, την υπερβολή της εξουσίας με ένα γέλιο ενοχλητικό και βαθιά πολιτικό, που πάντα κάτι θα θυμίζει από την δική μας πολιτική επικαιρότητα.
Η παράσταση δεν φοβάται να είναι θεατρική. Δεν προσπαθεί να μιμηθεί την ταινία, αλλά να συνομιλήσει μαζί της με χιούμορ, ευρηματικότητα και μια σχεδόν τρομακτική επικαιρότητα, μέσα από την αίσθηση της αποξένωσης και της υπερβολής. Μια παραγωγή- σπουδή για το πώς κάνεις σάτιρα στο σήμερα.
Η θεατρική μεταφορά του Dr. Strangelove από το National Theatre Live είναι κάτι παραπάνω από μια έξυπνη αναπαράσταση. Είναι ένα σχόλιο πάνω στην εξουσία, τον φόβο και την ανθρώπινη ηλιθιότητα, ντυμένο με σατιρικό ύφος και εντυπωσιακή θεατρική αισθητική. Ένα επίκαιρο έργο που μας καλεί να δούμε κατάματα τους μηχανισμούς της καταστροφής και μια γροθιά στο κατεστημένο που ενεργοποιηθεί τα γρανάζια του μυαλού …
Δείτε το trailer της παράστασης: