Το The Look. Gr αυτήν την εβδομάδα προσεγγίζει μια προσωπικότητα ξεχωριστή στο χώρο της λογοτεχνίας κι όχι μόνο. Λογοτέχνης, δημοσιογράφος και πολιτικός, ο Λουκής Ακρίτας υπήρξε μια χαρισματική οντότητα στο χώρο των γραμμάτων.

Γεννήθηκε σε ένα χωριό της Κύπρου, τη Μόρφου στα 1909. Τέλειωσε το γυμνάσιο στο Παγκύπριο  και στην συνέχεια σπούδασε στο Διδασκαλείο Λευκωσίας. Από το 1926  ως το 1930 δίδαξε στο χωριό του ως  δάσκαλος  δημοσιεύοντας παράλληλα διάφορα κείμενα του στην εφημερίδα «Χρόνος».  Παράλληλα όμως παρακολουθούσε και  μαθήματα Αγγλικών με αλληλογραφία με σκοπό την απόκτηση πτυχίου ανώτερης γενικής μόρφωσης. Μόλις το απέκτησε ξεκίνησε για την Ελλάδα (1930)

«Δεν είναι το ίδιο με την στεριά [η θάλασσα]. Από τον καιρό που πλάστηκε [η στεριά], τα ίδια χώματα με τις ίδιες πέτρες βρίσκονται εδώ, όπως παντού. Χιλιάδες άνθρωποι τα χουν πατήσει και χιλιάδες βόδια τα χουν οργώσει. Κάποτες νομίζω πως θα μουχλιάσουνε και θα γιομίσει ο αέρας μια μυρωδιά άσκημη, που θα μας πνίξει. Βέβαια είναι το χόρτο που αλλάζει τη θωριά της» [Ο κάμπος σελ 270]

«Ο Κάμπος» είναι το 2ο του μυθιστόρημα κι εκδόθηκε από τον Πυρσό στα 1936, όμως πριν εκδοθεί  έχουν συντελεστεί κάποια σημαντικά γεγονότα.

Με το που φτάνει στην Αθήνα εργάζεται στην σύνταξη της «Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας» και την επόμενη χρονιά διορίζεται στην «Εστία» όπου ξεκινά την δημοσιογραφική του καριέρα. Το 1932 μεταπηδά στην «Πρωία».

Πρώτος του λογοτεχνικός καρπός το μυθιστόρημα « Νέος με καλές συστάσεις…» που δεν αποτελεί ένα τυπικό πρωτόλειο αλλά ένα βιβλίο. Είναι ένα μυθιστόρημα της στέρησης, είναι όμως κι ένα μυθιστόρημα πλουσιοπάροχο σε λογοτεχνική αξία.

«Από το χωριό κι εδώθε ο κάμπος πρασινισμένος. Ένα αναλύωτο, βαρύ πράσινο χρώμα να δεσπόζει παντού, ν’ ανεβαίνει στον αγέρα και να χρωματίζει τον ουρανό. Έτσι που φύσαγε ο αγέρας, αναδεύονταν το χόρτο, κυμάτιζε, απαράλλαχτα όπως ανατριχιάζει το γυναικείο κορμί, μόλις το αγγίξει δυνατός άντρας».

Τι λυρικός συγκερασμός αθωότητας και ερωτισμού! Και παρακάτω….

«Ο κάμπος απλώνεται κάτου στα πόδια του, βαρύς κι ανάλλαχτος και φτάνει ίσαμε το βάθος της γης, στεριωμένος απάνω στο αναλύωτο το μολύβι. Απάνω στη φωτιά, που αναδεύει τα σπλάχνα της γης. Και θα στέκεται στο ίδιο μέρος, γιατί είναι το ίδιο με τη γης».

Εμπνευσμένο από τις προσωπικές εμπειρίες του συγγραφέα στην πεδιάδα της Μεσαορίας, προβάλλεται ρεαλιστικά η αγροτική ζωή στην Κύπρο κατά την πρώιμη περίοδο της Αγγλοκρατίας. Οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες που αυξάνουν την ανασφάλεια των ανθρώπων, η αγωνία τους κυρίως για την παραγωγή λόγω και των ιδιαίτερων καιρικών φαινομένων που επικρατούν στο νησί όπως η ξηρασία, είναι λίγα από τη θεματική του έργου. Βασικός άξονας του είναι δύο οικογένειες συγγενικές και ανάμεσα τους αντίμαχες που πασχίζουν να κυριαρχήσουν πάνω στον κάμπο και δεν σταματάνε ούτε μπροστά στο έγκλημα ούτε μπροστά σε κάθε είδους ατίμωση.

Το 1947 εκδίδεται το βιβλίο του “Αρματωμένοι” , ένα πολύπλευρο μυθιστόρημα που περιέχει περιστάτικα της λαμπρής εποποϊας του ’40. Ενα έργο δομημένο και άκρως επιμελημένο που μεσω της αποσπασματικότητας δημιουργεί μια  όμορφη αφηγηματική τεχνική.

“Και στην ζωή πάει μπροστά μόνο εκείνος που ξέρει να τους μαντρώνει, να τους πετάει πότε-πότε ένα κόκαλο και, προπαντώς να τους βάζει στη σειρά. Κι αν περισσεύει κανείς να τους ξεπαστρεύει.”

Στο έργο από ένα σημείο και μετά δημιουργείται μια κατάρρευση του υψηλού, η ραθυμία και αναξιοκρατία, η αναποτελεσματικότητα και οι κρυφές επιδιώξεις των πρωταγωνιστών εξαφανίζουν τον ηρωισμό και το ομαδικό πνεύμα. Ένα έργο απόλυτης ωριμότητας!

Σημαντική είναι η προσφορά του και στο θέατρο κυρίως με τα έργα του Όμηροι και Θεοδώρα. Το πρώτο δημοσιεύθηκε το 1956 και είχε θέμα τα αντίποινα των γερμανικών δυνάμεων κατοχής σε ένα χωριό λόγω της δραστηριότητας αντάρτικων ομάδων.

Αναλυτικά η μικρή του εργογραφία του περιλαμβάνει:

Πεζογραφία

«Νέος με καλάς συστάσεις…», «Ο κάμπος», «Διηγήματα», “Αρματωμένοι”

Θέατρο

« Αγαμέμνων», «Όμηροι – τραγωδία σε πράξεις τρεις.», «Θεοδώρα – τραγωδία», “Όπου αγαπά παιδεύει ή Όνειρο αγάπης”

Άλλα κείμενα

«Κάθε ελεύθερος άνθρωπος είναι δημότης Μεσολογγίου», «Αναστάσιμο Δόξας η μάχη της Κρήτης» και πλήθος δημοσιευμάτων σε περιοδικά και εφημερίδες.

Τα έργα του Λουκή Ακρίτα κινούνται στα πλαίσια της  «καταγγελίας με μια αισιόδοξη προοπτική, που προκύπτει από την πίστη του συγγραφέα στην ψυχική αντοχή των κοινωνικά αδικημένων και στην άντληση δύναμης από εσωτερικούς μηχανισμούς σε δύσκολες συνθήκες».

Ελεύθερο πνεύμα, φιλοπάτρης, προσωπικότητα με έντονη δημοκρατικότητα που «έφυγε»  νωρίς σε ηλικία μόλις 57 ετών.

Θα ταν παράλειψη μας να μην αναφερθούμε και στην έκδοση του εβδομαδιαίου αρχικά , 15μέρου έπειτα, περιοδικού με τίτλο «Ελληνικά Χρονικά» την περίοδο 1952 -1954. Ενώ το 1959 ένα ακόμα περιοδικό έκανε δειλά την εμφάνιση του. Το «Κόσμος Επιστήμη και ζωή» ξεκίνησε ως εβδομαδιαίο και μετά από το 1962 ως 15ημερο περιοδικό. Σε αυτά  υπήρχαν και διηγήματα του ίδιου.

Είναι ο συγγραφέας που ως προορισμό του είχε την αληθινή σχέση του ανθρώπου με τον συνάνθρωπό του. Ο αναγνώστης δεν θα βρεί στα κείμενα του γλυκανάλατες ιστορίες ούτε είναι ο συγγραφέας που ακροβατεί, υπάρχει μια καθάρια αισθητική σε μια  πραγματικά  καλλιτεχνική  ισορροπία.