Από τις εκδόσεις Νεφέλη στη σειρά: Θεωρία και Κριτική, κυκλοφορεί το βιβλίο της Έλλης Φιλοκύπρου «Ο απόκρημνος χωροχρόνος της ποίησης: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Γιώργος Γεωργούσης, Ζέφη Δαράκη, Βύρων Λεοντάρης”.
Το βιβλίο
Έλλη Φιλοκύπρου
«Ο απόκρημνος χωροχρόνος της ποίησης»
ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ-ΡΟΥΚ
ΓΙΏΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣ
ΖΈΦΗ ΔΑΡΑΚΗ
ΒΥΡΩΝ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ
ISBN: 978-960-504-262-2
Σελ. 280, τιμή: € 18,90
Σχήμα: 17,2χ24εκ.
Σειρά: Θεωρία και Κριτική
Σχεδιασμός βιβλίου: Π. Δουβίτσας
Στη σύγχρονη ποίηση, ο χωροχρόνος της καθημερινότητας και της Ιστορίας συμπλέκεται δραστικά με εκείνον της φαντασίας, του ονείρου, της φύσης, της συλλογικής αγωνίας, των προσωπικών ανατάσεων και πτώσεων. Η ποίηση καθορίζεται από τις συνθήκες που την περιβάλλουν, τη συνθλίβουν ή και τη ματαιώνουν, αλλά δεν παύει να ανθίσταται, προβάλλοντας την πράξη της ουσιαστικής επικοινωνίας ως αναγκαία συνθήκη της ανθρώπινης ύπαρξης.
Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, ο Γιώργος Γεωργούσης, η Ζέφη Δαράκη και ο Βύρων Λεοντάρης συναντιούνται μεταξύ τους, όπως και με παλαιότερους ή σύγχρονούς τους ποιητές, στο θαρραλέο αντίκρισμα της μοναξιάς και του εγκλεισμού, καθώς και στην επίπονη διάνοιξη μονοπατιών που οδηγούν στην έξοδο από την αλλοτρίωση.
Γεμάτος σκιές και ρήγματα, εμπόδια κι αιφνιδιαστικές στροφές, οφθαλμαπάτες και παγίδες, ο χωροχρόνος της ποίησής τους δεν συνιστά καταφύγιο αλλά μια απόκρημνη περιοχή, εντός της οποίας διυλίζονται και δημιουργούνται βιώματα, διαθλώνται γεγονότα, μορφοποιούνται αόριστα συναισθήματα και εκλύεται ενέργεια, σχηματίζοντας τα αληθινά μας πρόσωπα.
Απόσπασμα από το βιβλίο
“Η Δεύτερη Μεταπολεμική Γενιά, σημειώνει ο Γιώργος Αράγης, «πορεύτηκε […] σαν παρίας της Ιστορίας. Και είναι σαν να παίχτηκε πάνω στο σώμα της μια παρτίδα αλλότριων σκοπών». Στην παρούσα εργασία δεν θα μας απασχολήσουν ζητήματα διαχωρισμού ποιητικών γενεών. Ωστόσο, οι ποιητές τους οποίους θα μελετήσουμε εντάσσονται λίγο-πολύ στα ληξιαρχικά όρια που προτείνει ο Αλέξανδρος Αργυρίου για τη Δεύτερη Μεταπολεμική Γενιά (γέννηση μεταξύ 1929-1940),15 καθώς οι τρεις από τους τέσσερις γεννιούνται στη δεκαετία του 1930: ο Βύρων Λεοντάρης το 1932, η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ και η Ζέφη Δαράκη το 1939⋅ και ο τέταρτος, ο Γιώργος Γεωργούσης, έναν μόλις χρόνο μετά τη γραμμή, το 1941.
Οι τέσσερις αυτοί ποιητές επιλέγονται επειδή σε μεγάλο μέρος του έργου τους πραγματεύονται το ζήτημα που μας απασχολεί εδώ: τον χωροχρόνο της ποίησης⋅ αλλά και επειδή το πραγματεύονται με τρόπους που αφενός διαφοροποιούνται σημαντικά μεταξύ τους, αφετέρου συγκλίνουν οδηγώντας σε κοινούς προβληματισμούς και κοινές ανακαλύψεις”.
Η Συγγραφέας
Η Έλλη Φιλοκύπρου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία στη Θεσσαλονίκη και στην Οξφόρδη. Διδάσκει από το 1992. Πρώτα στη Μέση Εκπαίδευση, μετά στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου και τώρα στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν κυρίως τη νεότερη ποίηση.
Έχουν εκδοθεί τα εξής βιβλία της:
— «Λόγια και ιστορίες από το χωριό των ποδηλάτων». Αφηγηματικά σχήματα στις δύο πρώτες συλλογές του Νίκου Εγγονόπουλου, Δίαυλος, 1996.
— Η αμείλικτη ευεργεσία. Όψεις της σιωπής στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, Βιβλιόραμα, 2004
— Παλαμάς, Καρυωτάκης, Σεφέρης, Ελύτης: η διαρκής ανεπάρκεια της ποίησης, Μεσόγειος, 2006.
— Η γενιά του Καρυωτάκη φεύγοντας τη μάστιγα του λόγου, Νεφέλη, 2009.
— Ένοχος μιας μεγάλης αθωότητας. Η ποιητική περιπέτεια του Τάσου Λειβαδίτη, Νεφέλη, 2012.
— Μοιράζοντας τα δύσκολά σου όνειρα. Η ποιητική φωνή του Κλείτου Κύρου, με τον Μιχάλη Γ. Μπακογιάννη, Νεφέλη, 2017.