To The Look.Gr υποδέχεται μια γυναίκα που με την ακαταμάχητη προσωπικότητά της στέκεται επάξια ως θεματοφύλακας στην πολιτιστική κληρονομιά του Αλέκου Σακελλάριου. Αφορμή η επανέκδοση του βιβλίου του Αλέκου Σακελάριου «Λες κι ήταν χτες» από τις Εκδόσεις Μένανδρος. Μας περιέγραψε τις συνθήκες συγγραφής του βιβλίου και μας αποκάλυψε πτυχές της ζωής της δίπλα στον κορυφαίο όλων των εποχών Αλέκο Σακελλάριο. Οι αποκαλύψεις της για τις επόμενες θεατρικές παραγωγές καθηλώνουν. Η εκπληκτική Τίνα Σακελλάριου έρχεται στο The Look.Gr!
-Κα Σακελλάριου σας ευχαριστώ πολύ για την άμεση πρόσκληση. Είναι χαρά μας να υποδεχόμαστε τη γυναίκα που διαφυλάττει κι αναπτύσσει το έργο του μεγάλου Αλέκου Σακελλάριου με την πρέπουσα φροντίδα.
-Σας ευχαριστώ πολύ κι εγώ με τη σειρά μου για την πρόσκλησή σας.
- Πρωτοκυκλοφόρησε το μακρινό 1989 και πριν από λίγο καιρό επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις Μένανδρος, ο λόγος για το βιβλίο του Αλέκου Σακελλάριου «Λες κι ήταν χτες», μιλήστε μας λίγο για τη δική σας συμμετοχή στο βιβλίο.
Με ρωτήσατε για τη δική μου συμμετοχή στην έκδοση…μεγάλη συζήτηση κύριε Δανιήλ…Όσο το δυνατόν πιο σύντομα θα σας πω -με ειλικρίνεια και χωρίς να κομπάζω- ότι αυτό το βιβλίο ήταν μία δική μου επιθυμία, ένα δικό μου όνειρο, που με μεγάλη αγάπη και με τη συνεργασία καλών φίλων, πραγματοποίησα. Ένα θα σας πω…ο Αλέκος δεν ήταν θετικός στην έκδοση του βιβλίου….ίσως λόγω του ότι, τέτοιας μορφής εκδόσεις δεν συνηθίζονταν τότε, μιλώντας για την πρώτη κυκλοφορία του, το 1989. Θα σας πω καταρχήν πως γεννήθηκε η έκδοση.
Ο Αλέκος, ως γνωστόν, ήταν και δημοσιογράφος, και μάλιστα, μέχρι το τέλος της ζωής του. Συνήθιζε λοιπόν να αρθρογραφεί και, κυρίως, στις Κυριακάτικες εφημερίδες. Οι στήλες και τα αφιερώματά του είχαν να κάνουν, με το θέατρο, τον κινηματογράφο, τους ηθοποιούς, γενικά τους καλλιτέχνες, αλλά και με τις δικές του στιγμές επαγγελματικές, προσωπικές και παιδικών χρόνων. Ξεκίνησα, λοιπόν, να συλλέγω τις πιο σημαντικές δημοσιεύσεις, οι οποίες έγιναν το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας. Και όλο αυτό έγινε με την αμέριστη βοήθεια του αξέχαστου επίσης Φρέντυ Γερμανού. Ξέρετε, ήταν κι ένας από τους καλύτερους φίλους μας, ο οποίος μάλιστα προλογίζει και την έκδοση.
- Η επανέκδοση ενός βιβλίου σηματοδοτεί ασφαλώς και την αυξημένη ζήτηση από το αναγνωστικό κοινό. Αυτό οφείλεται αποκλειστικά στην προσωπικότητα του Αλέκου Σακελλάριου που έχει πάρει διαστάσεις θρύλου ή το συγκεκριμένο βιβλίο κρύβει κι άλλες άγνωστες πτυχές ώστε να το κάνουν τόσο ξεχωριστό; Θα μπορούσατε επιγραμματικά να μας αναφέρετε τι θα ανακαλύψει ο αναγνώστης στο συγκεκριμένο βιβλίο;
Όπως σας είπα και πριν, το βιβλίο είναι στην ουσία όλες οι σημαντικές στιγμές που έζησε ο Αλέκος, εντός και εκτός σκηνής ή πλατό. Θα έλεγα ότι πρόκειται για μία αυτοβιογραφία, γραμμένη με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο, σαν να βλέπουμε μία από τις ταινίες του. Είναι ένα βιβλίο αναμνήσεων, το οποίο ταυτόχρονα παρουσιάζει και αντιπροσωπεύει μία μεγάλη περίοδο, φανταστείτε από το 1920 έως το 1970.
Πέρα από τα παιδικά του χρόνια, το ξεκίνημα και όλη την πορεία του, ως σκηνοθέτης, οι αναγνώστες θα ανακαλύψουν όλα όσα σηματοδότησαν εκείνη την εποχή, σε πολιτιστικό και κοινωνικό επίπεδο…και μην ξεχνάτε τον Πόλεμο, την Κατοχή και την Απελευθέρωση. Αλλά, και την κουλτούρα και την καθημερινότητα των Ελλήνων. Έπειτα, υπάρχουν όλες εκείνες οι μοναδικές στιγμές με τους ηθοποιούς οι μεταξύ τους ατάκες και τα καλαμπούρια. Και η ανακάλυψη ταλέντων… ηθοποιοί που σήμερα έχουν περάσει στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, όπως η Σπεράντζα Βρανά ή η Γεωργία Βασιλειάδου και άλλοι…δεν λέω τίποτα άλλο…τα υπόλοιπα στο βιβλίο.
- 13 χρόνια μαζί, 27 χρόνια χώρια. Αισθάνεσθε καθόλου ότι «η βόλτα στον παράδεισο» είχε μικρή διάρκεια;
Κοιτάξτε, θα ήθελα να έχω πολύ περισσότερο χρόνο μαζί του…να τον αγαπήσω και να με αγαπήσει ακόμα παραπάνω και να του προσφέρω…. Με τον Αλέκο μοιραστήκαμε πάρα πολλά πράγματα, βλέπετε ήμουν και συνεργάτης του στο γραφείο του και πριν παντρευτούμε επί σειρά ετών. Εργαστήκαμε και ζήσαμε μαζί…. Νιώθω ότι είχαμε ακόμα πολλά να μοιραστούμε και εννοείται ότι μου λείπει πολύ…όχι αρρωστημένα βέβαια… Είναι και όλο αυτό το έργο που έχει αφήσει, οι ταινίες που παίζονται συνεχώς στην τηλεόραση, τα θεατρικά του, που ανεβαίνουν ξανά στις Αθηναϊκές σκηνές κάθε χρόνο, -φέτος θα ανέβουν 4 με 5 έργα φανταστείτε-, που τον ζω καθημερινά! Δεν υπάρχει μέρα της ζωής μου που να μην είναι μέσα μου. Και θέλω όπου και αν είναι να είναι καλά…
- Παρατηρείται το φαινόμενο παλιές ελληνικές ταινίες της ένδοξης εποχής του ελληνικού κινηματογράφου να αποπνέουν ένα άρωμα φρεσκάδας μοναδικό. Αντίθετα σημερινές ελληνικές παραγωγές ξεθωριάζουν πολύ γρήγορα; Που πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;
Όλα τα έργα εκείνης της εποχής, όπως του Ψαθά, του Τσιφόρου και άλλων σπουδαίων είχαν μια απίστευτη ελληνικότητα…παρουσίαζαν τα ήθη, την κουλτούρα, τα συναισθήματα, τις συνήθειές μας και γενικά θα έλεγα ήταν ̎Ελλάδα ̎. Τουλάχιστον η Ελλάδα του τότε, που πιστεύω ότι το «τότε» ήταν πιο αληθινό από το «σήμερα». Υπήρχε περισσότερη αγνότητα και αυθεντικότητα στους ανθρώπους και γενικά στην εποχή. Και όλοι ήμασταν πιο αληθινοί, πιο κοντά στο DNA μας, ως Έλληνες. Πάντα, βέβαια, υπήρχε η ψευτιά και η υποκρισία, αλλά όχι όπως σήμερα. Σήμερα, θεωρώ ότι όλα, αν όχι ψεύτικα, είναι πιο επιφανειακά. Έχουν αλλάξει οι άνθρωποι….η υποκρισία τώρα είναι πιο εμφανής. Έτσι, ίσως νοσταλγώντας όλοι εκείνη την περίοδο, μας αρέσει να τη βιώνουμε, έστω μέσα από τις ταινίες. Έπειτα, πιστεύω ότι λόγω και της οικονομικής κρίσης τα σημερινά έργα στερούνται ποιότητας. Οι παραγωγοί αναγκάζονται –και όχι επειδή το θέλουν, φυσικά- να περικόπτουν από τα έξοδα. Αυτός είναι και ένας λόγος που σήμερα τα περισσότερα έργα δεν έχουν διαχρονικότητα…είναι σαν τα πυροτεχνήματα…φαντάζουν και εντυπωσιάζουν κι έπειτα σβήνουν…
Θεωρώ ότι οι ασπρόμαυρες ταινίες έχουν τον δικό τους χαρακτήρα. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί αυτή η μανία στον επιχρωματισμό ταινιών.
- Καθημερινά τα τελευταία χρόνια ακούμε να παρομοιάζονται νέοι ηθοποιοί ως «ο νέος τάδε ηθοποιός…». Θεωρείτε ότι αυτοί οι χαρακτηρισμοί έχουν βάση ή απλά είναι κι αυτό κομμάτι της προώθησής τους;
Κοιτάξτε, ο κάθε άνθρωπος θεωρώ ότι έχει τη δική του προσωπικότητα. Ιδιαίτερα δε, ο κάθε ηθοποιός, θα έλεγα ότι έχει και το δικό του εκτόπισμα…άρα, γιατί να μπούμε στη διαδικασία της σύγκρισης;…Υπάρχουν και σήμερα, όπως ακριβώς και τότε πολλοί καλοί νέοι ηθοποιοί. Άλλωστε, μην ξεχνάμε ότι και οι εποχές έχουν αλλάξει.
Σήμερα οι ηθοποιοί έχουν και μία επιπλέον παιδεία…χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τότε ήταν αμόρφωτοι, απλώς –να και ένα καλό της εποχής μας- όπως σε όλους τους τομείς η γνώση και η παιδεία εξελίσσονται, έτσι και στην υποκριτική. Επίσης, αυτό που παρατηρώ είναι ότι και τα έργα του Αλέκου, οι νέοι ηθοποιοί τα προσεγγίζουν δείχνοντας μεγάλο ενδιαφέρον, και τα αντιμετωπίζουν με μεγάλη ευλάβεια και με έναν σεβασμό, έχοντας παράλληλα μια φρεσκάδα, που ειλικρινά με συγκινεί…
- Στα χέρια σας κρατάτε ένα μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας του ελληνικού κινηματογράφου. Πόσο δύσκολη είναι η διαχείριση και οι σωστές επιλογές;
Το κεφάλαιο του Αλέκου στον ελληνικό κινηματογράφο είναι πράγματι μεγάλο. Όσο για το αν το κρατάω στα χέρια μου, κρατάω στα χέρια μου τον ίδιο τον Αλέκο, τις αναμνήσεις και το έργο του. Όσον αφορά στα πνευματικά δικαιώματα, πράγματι έχω ένα ποσοστό. Οι διαχείριση και οι επιλογές δεν έχουν παρουσιάσει κάποια δυσκολία, μέχρι στιγμής. Όλες οι συνεργασίες πήγαν πολύ καλά. Ακόμα και με τις κινηματογραφικές εταιρείες που συνεργάστηκε ο Αλέκος, δεν έχει τεθεί κάποιο ζήτημα. Η μοναδική ένστασή μου είναι ο επιχρωματισμός κάποιων ταινιών, που έχει συζητηθεί και όχι από τη Φίνος, αλλά από την Καραγιάννης-Καρατζόπουλος, στον οποίο είμαι κάθετα αντίθετη. Θεωρώ ότι οι ασπρόμαυρες ταινίες έχουν τον δικό τους χαρακτήρα. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί αυτή η μανία στον επιχρωματισμό ταινιών. Άλλωστε, κατά τη δική μου άποψη, ο ασπρόμαυρος κινηματογράφος, σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελεί μία μορφή τέχνης και θεωρώ απαράδεκτη την οποιαδήποτε παρέμβαση. Ευτυχώς, επειδή το μεγαλύτερο ποσοστό δικαιωμάτων σε μία ταινία ανήκει στον σκηνοθέτη, το έχω αποτρέψει και θα συνεχίσω φυσικά.
- Επιστρέφω ξανά στο βιβλίο και θέλω να σας ρωτήσω αν στην επανακυκλοφορία του έχει αλλάξει ή προστεθεί κάτι αναφορικά με την πρώτη έκδοση του.
Όσον αφορά στα κείμενα Σακελλάριου, όχι δεν έχει αλλάξει τίποτα. Φυσικά, το βιβλίο έχει εμπλουτιστεί με αρχειακό φωτογραφικό υλικό από ταινίες, ηθοποιούς και αναμνηστικές φωτογραφίες με φίλους και συνεργάτες του Αλέκου. Και θα πρέπει να πω ότι αυτό οφείλεται σε έναν επίσης καλό φίλο, τον Δήμο Λεβιθόπουλο, που παραχώρησε το υλικό από το Αρχείο Ελληνικών Γραμμάτων, ο οποίος έχει γράψει και την εισαγωγή του βιβλίου. Επίσης, έχουν προστεθεί επιπλέον βιογραφικά για να γνωρίσει ο κόσμος καλύτερα ποιος ήταν ο Σακελλάριος και κυρίως οι νεότερες γενιές, που τον ξέρουν πιο επιδερμικά και αυτό, μόνο μέσα από τις ταινίες του.
- Χρονογραφώντας στην Ελλάδα της κρίσης ο Αλέκος Σακελλάριος που νομίζετε ότι θα επικεντρωνόταν;
Όπως θα έλεγε και ο ίδιος «δείξτε μου μία εποχή που η Ελλάδα δεν περνούσε κρίση». Ποια περίοδος ήταν εύκολη για τη χώρα μας; Οι πόλεμοι; του ’14 ή του ΄40, το Μικρασιατικό; Η μεταπολεμική περίοδος, με τη μαζική μετανάστευση των Ελλήνων; Και μετά μία περίοδος προσπάθειας για ανάκαμψη, που έμεινε μόνο στην προσπάθεια…και σήμερα ένας οικονομικός πόλεμος…
Αυτά θα σας έλεγε και ο ίδιος…όπως και το ότι η ευθύνη γι’ αυτή την κατάσταση οφείλεται σε μας. Πολιτεία και πολίτες. Μία χώρα πανέμορφη από άκρη σε άκρη…νησιωτική και ηπειρωτική, με φυσικές ομορφιές με μνημεία πολιτισμού, με ιστορία, που παραμένουν ανεκμετάλλευτα, από άποψη τουρισμού, θα μπορούσαν να είχαν γίνει πάρα πολλά πράγματα. Και αναρωτιέμαι τί μυαλό κουμαντάρουμε; Θα σας πω ένα παράδειγμα. Πρόσφατα, επισκέφτηκα πάλι την ιδιαίτερη πατρίδα του Αλέκου, τα Γιάννενα και με την αφορμή αυτή, έφτασα μέχρι Πάπιγκο, Βοϊδομάτη κλπ., μέρη εκπληκτικά! Και σας ρωτώ, τι έχουν να ζηλέψουν από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά; Τίποτα…
Ο Αλέκος θαύμαζε και σεβόταν τη γυναίκα, τη φινέτσα και τη θηλυκότητα και κυρίως το μυαλό, τη σκέψη.
- Πως νομίζετε ότι εισπράττει η νέα γενιά το έργο του Αλέκου Σακελλάριου;
Νομίζω ότι ακόμα και σήμερα το έργο του Αλέκου χαίρει πλήρους αποδοχής. Είναι πολύ κοντά στη νέα γενιά και αυτό γιατί όλα τα έργα του είναι διαχρονικά. Άλλωστε, να σας πω και κάτι…πιστεύω ότι μάλλον ήταν και προχωρημένος για την εποχή του. Μάλιστα, οι ταινίες του, δεν είχαν το γνωστό σενάριο…ένας αγαπούσε μία…και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…υπάρχουν βέβαια κάποιες ερωτικές κομεντύ, αλλά πάντα εστίαζε σε θέματα κοινωνικά, πολιτικά, ή θέματα καθημερινότητας.
Και κάτι ακόμα σημαντικό. Ο Αλέκος ήταν λάτρης του γυναικείου φύλου. Όχι με την «πονηρή» έννοια. Θαύμαζε και σεβόταν τη γυναίκα, τη φινέτσα και τη θηλυκότητα και κυρίως το μυαλό, τη σκέψη. Παρατηρήστε τους γυναικείους χαρακτήρες στις ταινίες, τον τρόπο που της έντυνε και τον τρόπο που λειτουργούσαν για να φτάσουν στον όποιο σκοπό τους. Π.χ. στα κίτρινα γάντια…στο ούτε γάτα ούτε ζημιά…στο ο φίλος μου ο Λευτεράκης και πολλές άλλες.
- Πρόσφατα στο θέατρο Χυτήριο για 3 μέρες έγινε ένα αφιέρωμα σε ταινίες του αξέχαστου Αλέκου Σακελλάριου με μεγάλη επιτυχία. Κάθε χρόνο γίνονται αφιερώματα, θεατρικές παραστάσεις κι η τηλεόραση ανελλιπώς παίζει τις ταινίες του. Τι αισθήματα σας δημιουργεί η απόλυτη αναγνώριση στο πρόσωπό του 27 χρόνια μετά το θάνατό του;
Πάρα πολλά συναισθήματα, απέραντη χαρά και συγκίνηση, όπως κάθε φορά που ανεβαίνουν έργα του. Και ένας λόγος παραπάνω αυτή η παραγωγή στο Χυτήριο. Είναι ένας χώρος, με τέτοιο τόπο φτιαγμένος, που νομίζεις ότι είσαι σε άλλη εποχή και πραγματικά συγχαρητήρια στη Βάσια Παναγοπούλου, γι’ αυτό. Το αφιέρωμα, επίσης, ήταν εξαιρετικό και ευχαριστώ τον Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπαθανασίου για τη διασκευή του έργου “Ο φίλος μου ο Λευτεράκης”. Ξέρετε, τους εκτιμώ απεριόριστα και μάλιστα να σας πω ότι έχουμε ξεκινήσει ένα υπέροχο ταξίδι με αυτά τα παιδιά….το οποίο εξελίσσεται σε μια πολύ ωραία σχέση σχεδόν ερωτική ελπίζω χωρίς δράματα…(γέλια) προς το παρόν έχει πάρα πολύ πάθος…και πιστεύω ότι επειδή υπάρχει αγάπη σε αυτά που ετοιμάζουμε, τα πράγματα θα πάνε πάρα πολύ καλά και για κείνους και για μένα, αλλά και για τον Σακελλάριο και τον Γιαννακόπουλο….
- Κλείνοντας θα ‘θελα να μου πείτε αν έχετε κάτι στο μυαλό σας; Κάποιο νέο βιβλίο ή κάποιες εκδηλώσεις που θα τρέξουν στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Βιβλίο όχι, τουλάχιστον στο προσεχές μέλλον. Όπως όμως σας είπα και πριν για το υπέροχο ταξίδι, που ξεκινήσαμε με τους Ρέππα και Παπαθανασίου, να σας αποκαλύψω ότι ανεβαίνει το Μακρυκωσταίοι κ Κοντογιώργηδες στο θέατρο Βέμπο. Βέβαια, όπως σας είπα και στην αρχή, η κρίση μας αναγκάζει σε διάφορες προσαρμογές. Έτσι, από τα 27 πρόσωπα που παίζουν στο πρωτότυπο έργο, η παράσταση θα γίνει μόλις με 8 πρόσωπα, καλύπτοντας μόνο τους κυρίως ρόλους, χωρίς αυτό να σημαίνει φυσικά ότι μειώνεται η ποιότητα της παραγωγής, κάθε άλλο θα έλεγα. Μάλιστα, να σας πω ότι στους 2 πρωταγωνιστικούς ρόλους θα είναι ο Γιάννης Τσιμιτσέλης και ο Γιάννης Ζουγανέλης. Επίσης, στο θέατρο Ήβη, θα ανέβει τη σεζόν 2018-2019 το χτυποκάρδια στο θρανίο, σε σκηνοθεσία Λάκη Λαζόπουλου.
-Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας. Εύχομαι κάθε επιτυχία σε όποιο νέο εγχείρημά σας.
Το βιβλίο του Αλέκου Σακελλάριου “Λες και ήταν χτες” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μένανδρος
http://www.alkyonp.gr/product.asp?catid=153
